در این گزارش به علل و عوامل بروز بحران کم آبی پرداخته می شود که حیات و زندگی را در فلات ایران را در معرض تهدید جدی قرار داده است. در این گزارش با آقای دکتر فریدون خاوند، استاد دانشگاه رنه دکارت پاریس نیز گفتگو شده و خطرهای ناشی از کم آبی پیش روی ایران بررسی شده است.
در ماه جولای سال جاری باز هم رکورد گرمترین ماه سال شکسته شد. اما در این میان مردم خاورمیانه بیشتر با این مشکل دست و پنجه نرم کردند. در سیبری آب شدن لایه منجمد دایمی باعث آزاد شدن ویروس سیاه زخم شد که سالها در یخ آن نواحی به دام افتاده بود، در بغداد گرما باعث تعطیلی ادارات و مدارس شد و در کویت دماسنج روی عدد 54درجه ایستاد. اینها تیترهایی است که در خبرگزاریهای مختلف جهان شاهد آن هستیم. کرهزمین تا کی رفتار انسانها را تحمل میکند؟ انسان تا کجا تحمل این گرما را که خود آن را به وجود آورده است، دارد؟
ایران کشوری خشک و کم آب است که با توجه به رشد جمعیت و منابع محدود آب، باید راهکارهای مناسبی برای استفاده بهینه از منابع، اجرا کند. با توجه به اینکه بخش اعظم کشور را مناطق کم آب دربر گرفته و جمعیت قابل توجهی در این مناطق زندگی می کنند، روش های نوین استفاده صحیح و حتی استفاده مجدد، می تواند برای توسعه مناطق فوق مفید باشد. بر خلاف روش های کوتاه مدت، استفاده مجدد از آب خاکستری بخش مهمی از مشکل جوامع را حل می کند و در آینده های دور به عنوان روشی ضروری و غیرقابل تغییر باقی خواهد ماند.
پدیده خشکسالی و تاثیرات مخرب حاصل از آن نیاز اساسی انسان زیست کره را در معرض تهدید جدی قرار داده است. این عنصر حیات بخش که یک نیاز اساسی زیرساختی برای روان سازی حرکت جوامع انسانی و حیات گیاهان و جانواران محسوب میشود، بهعنوان اصل اساسی تثبیت جمعیت هر دیار تعریف شده است.
در دنیای امروز کشور پرمهرمان، آب یک نیاز اساسی است و کمبود آن به طور یقین ضربه مهلکی بر ساختار و بنیان کشور و هرمنطقه کشور وارد میکنند که از تبعات آنهم میتوان به افزایش فشارهای ناشی از بیکاری و رشد چشمگیر تخلفات اجتماعی اشاره کرد. چرا که آب جهت بخش اقتصادی است.
بخش عمده ای از سطح سیاره زمین را آب فرا گرفته است. با این همه، نزدیک به 97 درصد این آب ها شور و غیر قابل نوشیدن هستند و از 3 درصد باقی مانده نیز بخشی به صورت یخ زده و غیر قابل مصرف در قطب ها و بر فراز قله کوه ها وجود دارد.
به همین دلیل است که نزدیک به یک پنجم جمعیت جهان از کمبود یا نبود آب آشامیدنی مطلوب رنج میبرد و پیشبینی میشود در دهه های آینده بخش بیشتری از جمعیت جهان دچار کم آبی و پیامدهای منفی ناشی از آن شوند.
بعد از فراگیر شدن کمبود آب در جهان اخیراً در آمریکا به ویژه کالیفرنیا مسئله بیآبی بسیار جدی شده است و کارشناسان آمریکا 6 روش برای مقابله با کمبود آب در ایالت کالیفرنیا ارائه کردهاند که معتقدند این روشها در جهان میتواند اجرایی شود اما با تشدید کمآبی و خشکسالی راهکارهای جدید نیز باید ابداع شود.
اخیراً مسئله خشکسالی و بیآبی در کالیفرنیا را بسیاری رسانهها پوشش دادند و هر کسی میداند که این مسئله بسیار جدی است اما سؤال این است که آیا این خطر مشابه همان خطر بحران آبی است که در جهان اتفاق میافتد؟
ناسا معتقد است که خشکسالی آمریکا هم همان مشابه خشکسالی جهان است و در گزارش اخیر خود اشاره کرده است که جهان ما به سمت کمبود آب قابل شرب پیش میرود، دریاچههای بزرگ جهان ناپدید میشوند و دنیا به سمتی میرود که آینده آن به ناامنی آبی منجر خواهد شد.
تاریخ نشان داده است زمانی که با بحران کمبود آب مواجه میشویم انسان تواناییهای عجیب و غریبی برای مقابله آن پیدا میکنند و اکنون نیز بسیاری از کارشناسان و دانشمندان به دنبال معرفی تکنولوژیهای جدیدی هستند که با این مسئله کمبود آب مقابله کنند. راهکارهای آنها بیشتر بر اساس کاهش استفادههای آب استوار است.
دپارتمان آب و انرژی لس آنجلس طی هفته گذشته از سیستم جدیدی برای حفاظت از کمیت و کیفیت آب شهری پرده برداشت و این سیستم جدید چیزی نیست جز هزاران توپ مشکی رنگ که قرار است روی سطح مخازن آب غوطه ور شده و مانع تبخیر آب شوند.