محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر نانوجاذبهایی در مقیاس آزمایشگاهی طراحی کردند که امکان جذب مواد دارویی موجود در پساب کارخانههای صنعتی و تصفیه آنها را به روشی ساده و کم هزینه فراهم می کند.
محمد ایرانی مجری این طرح پژوهشی گفت: ورود پسابهای دارویی کارخانههای تولید دارو به آبهای سطحی، رودخانهها و آبهای کشاورزی، سبب نگرانیهای شدید در حوزه محیط زیست شده همچنین با توجه به اینکه مقدار بسیار پایین داروها در آب سلامتی انسانها و حیوانات را به شدت تهدید می کند، حذف آنها از پسابهای صنعتی امری ضروری است. وی با اشاره به اینکه ساده ترین روش برای حذف این آلودگیها استفاده از جاذبها است، افزود: محققان در سالهای اخیر انواع مختلفی از مواد جاذب مانند کربن فعال، زئولیت و سیلیس متخلخل را برای حذف مواد زائد دارویی استفاده کرده اند. در این طرح نیز ظرفیت جذب نانو زئولیتهای سنتز شده به روش ماکروویو، برای حذف استامینوفن و دیکلوفناک از پسابهای دارویی بررسی شده است. ایرانی ادامه داد: نتایج این پژوهش جذب بالای استامینوفن و دیکلوفناک از طریق نانوزئولیتها را نشان داد. نانوجاذب استفاده شده نیز قابل احیا است و در چندین چرخه جذب و دفع استفاده می شود. به گفته وی، همچنین این طرح نشان می دهد که ظرفیت جذب نانوزئولیتهای سنتز شده پس از چندین مرتبه استفاده تغییر قابل توجهی نداشته که این روند بازگوکننده ظرفیت بالای نانوجاذبها در حذف ترکیبات دارویی از پسابهای صنعتی است. ایرانی افزود: در مقایسه روش متداول فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته با فرایند جذب، اکسیداسیون پیشرفته با مشکلاتی از قبیل زمان مورد نیاز، هزینههای بالا و مصرف انرژی بالا همراه است، اما فرایند جذب به دلیل سادگی و شرایط عملیاتی متعادل و امکان سنجی اقتصادی، می تواند یک روش مؤثرتر برای برخورد با پسابهای دارویی باشد. وی ابراز امیدواری کرد که با تکمیل مطالعات و امکان تجاری سازی این طرح، خروجی پساب کارخانههای صنعتی عاری از ترکیبات دارویی شود و نگرانیهای حاصل از حضور این مواد در رودخانهها و آبهای سطحی مناطق نزدیک این کارخانهها از بین برود. نتایج این طرح در نشریه Korean Journal of Chemical Engineering منتشر شده است.