راکتور بیولوژیکی چرخان یک نوع روش تصفیه فاضلاب است که برای سطوح متوسط و پیشرفته طراحی شده است.
فرایند RBC از تعدادی واحد (غلتک) که به صورت سری عمل می‌کنند. تعداد این واحدها به اهداف تصفیه بستگی دارد که 2 یا 4 مرحله‌ای برای حذف BOD و6 مرحله‌ای یا بیشتر برای مرحله نیتریفیکاسیون دیسک بیولوژیکی گردان و نیمه مستغرق. تصفیه فاضلاب RBC شامل یک شفت فلزی است که متشکل از دیسک‌هایی است که روی شفت فلزی نصب شده و با گردش این شفت به صورت متناوب در فاضلاب می‌چرخند. اکسیژن مورد نیاز جهت انجام فعالیت هوازی در فیلم بیولوژیکی، توسط چرخش دیسک‌ها در سرعت‌های پایین توسط یک موتور گیربکس دور پایین تامین میگرد.
عناصر اصلی سیستم RBC از اجزا زیر تشکیل شده است:
1. شفت
2. دیسک پیکربندی
3. سیستم درایو
4. نرده
5. مخزن
محدودیت‌های سایت و هزینه و سرمایه عملیاتی تحت تاثیر عملکرد و اجرای این سیستم در تصفیه می‌باشد. جنس دیسک‌ها معمولا از پلاستیک یا مواد با دوام غیر خورنده می‌باشد. میزان چرخش حدود 2 ساعت و مقدار چرخش 4دور در دقیقه می‌باشد. در این روش راندمان حذف BODحدود85 درصد برای بارگذاری بین80 تا120LPD در هر متر مربع سطح موثر می‌باشد.
درسیستمRBC تعیین دقیق از پساب، بارجانبی، اندازه مدیای مناسب، مرحله بندی و انتخاب بسیار مهم است و هربار که غلتک به درون آب میچرخد حدود %40 ازآن درون آب قرار می‌گیرد وبا مواد آلی تماس پیدا میکند.
عوامل مهم درکنترل عملکرد تصفیه پساب عبارتنداز:
1. نرخ بارگذاری آلی وهیدرولیکی
2. ویژگی‌های فاضلاب
3. درجه حرارت پساب
4. کنترل بیوفیلم
5. سطح اکسیژن محلول
6. انعطاف پذیری در عملکرد سیستم
بارهای آلی، پارامترهای طراحی اولیه RBCمحسوب می‌شوند. دمای فاضلاب بالای 55درجه فارنهایت تاثیر بسیارکمی برروی نرخ حذف و نیتریفیکاسیون دارد. در این سیستم در دماهای زیر55 درجه فارنهایت از مدیای متحرک برای افزایش سطح تماس نیز استفاده کند.
درتعیین طراحی نرخ بارگذاری در RBCباید به نکات زیر دقت نمود:
1. نرخ جریان طراحی و ترکیبات فاضلاب اولیه
2. مجموع غلظت پساب
3. ریز محلول
4. درصد BOD کل و محلول
5. اکسیژن محلول پساب اولیه
6. تنظیمات مدیا و تعداد مدیا استفاده شده
7. سرعت چرخش مدیا
8. زمان نگهداری در تانک RBC
یکی از محدودیت‌های ذاتی RBC عدم انعطاف‌پذیری عملیاتی است. هنگامی که سیستم طراحی و نصب شده است تغییرات اندکی می‌توان برروی آن انجام داد. از سوی دیگر، عدم انعطاف پذیری سیستم باعث سادگی فرآیند و ثبات آن میشود و تا زمانی که دیسک‌ها و مدیا با حفظ چرخش و بارگذاری هیدرولیک در ظرفیت طراحی باقی بمانند RBC به درستی عمل خواهد کرد.