مدیریت منابع آب زیرزمینی در چین: چالش‌ها و واکنش‌ها

چین کشوری با کمبود جدی آب است. آب‌های زیرزمینی، به ویژه در شمال چین، یک منبع بسیار مهم برای تأمین آب آشامیدنی، و همچنین توسعه اقتصادی و اجتماعی و حفاظت از محیط زیست است. در دهه های اخیر، 20 % از کل آب مصرفی از آب‌های زیرزمینی تامین می‌شود. همزمان با توسعه جهانی، کشور چین از سال 1970، مشکلات متعددی را در زمینه آب زیرزمینی تجربه کرده و به تدریج نیز بدتر شده است.

افت سالانه آب زیرزمینی از 10 میلیارد متر مکعب در سال 1980 به 22.8 میلیارد در حال حاضر رسیده و شعاع برداشت نیز از 56 هزار کیلومتر مربع به 180 هزار کیلومتر مربع رسیده است. این بیش مصرفی سبب افت بیش از حد سطح ایستابی شده و مشکلات ژئولوژیکی خاصی از جمله فرونشست زمین و نشت آب شور را موجب شده است. برداشت بیش از حد، همچنین سبب پدید آمدن فرسایش مخروطی در بسیاری از مناطق چین شده است. در سال 2009،  240 فرسایش مخروطی آب زیرزمینی شناسایی شد که 115 مورد آن در آبهای زیرزمینی کم عمق و 125 مورد آن در آبهای زیرزمینی عمیق رخ داده بود.

همزمان با این اتفاق کیفیت آب زیرزمینی هم کاهش چشمگیری داشته است. اطلاعاتی که از وزارت منابع و زمین‌ها در دسترس است 63 درصد از آب‌های زیرزمینی در چین کیفیتی بین کلاس 1 تا 3 و 37 درصد آن کیفیتی بین کلاس 3 و 4 دارند. آلاینده‌های اصلی موجود در آب‌های زیرزمینی شامل سختی کل، NH3-N، No2-، NO3-، آهن و منگنز هستند. نزدیک به 20 درصد از منابع آب زیرزمینی متمرکز، کیفیت آبی کمتر از کلاس 3، که درواقع  به عنوان حداقل حد استاندارد مصرف انسان و صنعت و کشاورزی است؛ دارند. حتی در برخی از شهرهای این کشور کیفیت آب از لحاظ شاخص‌های سرطان‌زا و جهش‌زا، مورد بررسی قرار گرفتند.

برای حل این مشکل، از سال 1980، کشور چین مدیریت و کنترل منابع آب زیرزمینی خود را توسعه داد. در زمینه ادوات عرضه و تقاضای آب، سامانه‌های مختلفی را معرفی نمود. در سال 2005 ، حوزه‌بندی آب زیرزمینی، به منطقه‌بندی نمودن پهنه‌های آب زیرزمینی بر اساس عملکرد اصلی آن منبع به منظور هماهنگی نیازهای اجتماعی و اقتصادی به آب‌های زیرزمینی و تخصیص حوضه رودخانه‌ها و منابع آبی منطقه راه‌اندازی شد.

دو شیوه مدیریت دیگر به نام‌های مناطق ممنوع توسعه FDZ و  مناطق محدود توسعه RDZ برای کاهش و محدود نمودن برداشت بی‌رویه در سال 2002 به قوانین آب اضافه شد. در روش FDZ فعالیت‌های توسعه‌ای جدید غیر مجاز و تسهیلات برداشت‌های غیرمجاز موجود به طور کلی حذف شد. درحالی که در روش RDZ حجم برداشت از تسهیلات موجود کاهش یافت.

ضمنا، اضافه شدن گزارش توجیهی منابع آب برای اجرای یک پروژه عملیاتی ساختمانی که شامل برآورد منابع برداشت آب، مصرف آب، دبی بازگشتی و اثر آن بر زیست آب، و اثرات آن بر دیگر کاربران آب می‌باشد به عنوان لازمه  و پیش نیاز برای دریافت مجوز  برداشت آب معرفی شده است.