حذف «فلزات سنگین» از پساب شهری به کمک باکتری‌ها

امروزه استفاده از روش‌های بیولوژیکی در تصفیه و حذف فلزات سنگین از پساب‌ها مورد توجه زیادی قرار گرفته است.

تصفیه پساب‌های شهری و زدودن فلزات سنگین از آن‌ها، یکی از مهم‌ترین گام‌ها در راستای ارتقای سلامت عمومی و حفاظت از محیط زیست است. پژوهشگرانی از کشورمان، این مهم را با بهره‌گیری از باکتری‌های خاص به انجام رسانده‌اند.

فلزات سنگین در بیشتر نقاط دنیا در فرم‌های فیزیکی و شیمیایی گوناگون و در غلظت‌های متفاوت به‌عنوان آلاینده محیط زیست، از طریق تخلیه پساب‌های متعدد ازجمله پساب‌های شهری و صنعتی، وارد محیط می‌شوند. امروزه استفاده از روش‌های بیولوژیکی در تصفیه و حذف فلزات سنگین از پساب‌ها مورد توجه زیادی قرار گرفته است.

به این منظور محققینی از دانشگاه شهید چمران اهواز در مطالعه ای، باکتری‌هایی با مقاومت نسبی به فلزات سنگین کادمیم و سرب از پساب شهری جدا و خالص سازی نموده و مورد بررسی قرار داده‌اند.

در این پژوهش، باکتری‌های خالص‌سازی شده با استفاده از آزمون‌های بیوشیمیایی شناسایی و میزان حداقل غلظت بازدارنده آن‌ها تعیین شد.

حداقل غلظت بازدارنده باکتری‌ها در غلظت‌های 25، 50، 75 ،100، 150، 300، 500 و 750 میلی‌گرم در لیتر سرب و کادمیم به‌ دست آمد. سپس توانایی باکتری‌های برتر با جمعیت به‌منظور حذف سرب و کادمیم از پساب شهری غنی شده با غلظت‌های 50، 100، 150 و 300 میلی‌گرم در لیتر سرب و کادمیم مورد بررسی قرار گرفت.

بر این اساس، باکتری‌های «باسیلوس لاتروسپروس» و «یرسینیا سودوتوبرکولوسیس» به‌عنوان باکتری‌های مقاوم از پساب شهری جداسازی و شناسایی شدند.

نتایج آزمایش‌ها نشان داد که حداقل غلظت بازدارنده سرب و کادمیم توسط باسیلوس لاتروسپروس و یرسینیا سودوتوبرکولوسیس به ترتیب 300 و 500 میلی‌گرم در لیتر است. همچنین حداکثر درصد حذف فلز سرب از پساب غنی شده با 100 میلی‌گرم در لیتر سرب توسط باکتری‌های باسیلوس لاتروسپروس و یرسینیا سودوتوبرکولوسیس به ترتیب 51 و 46 درصد و در مورد کادمیم 36 و 21 درصد به‌ دست آمد.

این نتایج که در آخرین شماره فصل نامه علمی پژوهشی «آب و فاضلاب» منتشر گردیده است، نشان از آن دارد که این باکتری ها قادرند برای حذف فلزات سنگین سرب و کادمیوم از پساب‌های شهری مورد بررسی‌های بیشتر و حتی استفاده عملی قرار گیرند.