آشغالگیر

آشغالگیری یکی از فرآیندهای تصفیه فیزیکی می‌باشد که در اکثر تصفیه‌خانه‌ها و در ابتدای فرآیند تصفیه وجود دارد. در این مرحله عمل حذف و جداسازی مواد جامد و شناور با قطرهایی بیش از ۵.٠ سانتی متر صورت می‌پذیرد که باعث کاهش مقداری از بار آلودگی فاضلاب خام می‌شود. آشغالگیری روش بسیار مفید و موثری در حفاظت فیزیکی از پمپ‌ها و سایر تجهیزات مکانیکی از قبیل هواده‌ها، همزن‌ها و لوله‌ها در برابر آسیب دیدگی و گرفتگی احتمالی می‌باشد. آشغالگیرها معمولاً از توری‌ها یا شبکه‌های میله‌ای ساخته می‌شوند و با نصب در مسیر جریان فاضلاب از ورود هر گونه قطعات بزرگ اجسام و آشغال به حوضچه‌های تصفیه ممانعت بعمل می‌نمایند. آشغالگیرها از نظر فاصله میله‌های شبکه غربال به دو نوع ریز و درشت تقسیم می‌شوند. آشغالگیرها معمولاً از میله‌های با جنس استیل که بصورت موازی کنار هم قرار می‌گیرند تشکیل شده و به دو نوع دستی و یا مکانیکی تقسیم می‌شوند.

آشغالگیر دستی (Manual Bar Screen)

عملیات جمع‌آوری آشغال بصورت دستی می‌باشد و بیشتر درکنار آشغالگیر مکانیکی استفاده می‌شود. و در زمانیکه آشغالگیر مکانیکی نیاز به تعمیر داشته باشد ویا به علت قطع برق امکان استفاده از آشغالگیر مکانیکی نباشد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آشغالگیر دستی سیستمی ساده دارد و این امر باعث شده است که سازندگان معمولی آنرا با شبکه فلزی اشتباه بگیرند و بدون اطلاع از روش‌های بهره‌برداری، سیستم ناقصی ساخته و در کانال قرار می‌دهند. معمولاً در تصفیه‌خانه‌هایی با حجم کاری کمتر از۱۰۰۰ متـر مکعب فاضلاب از آشغالگیرهای دستی (درشت و یا ریز) در کانال‌هایی با عمق کمتر از ۲ متر استفاده می‌شود. بدین منظور بدلیل عمق کم کانال و کوچک بودن سطح آشغالگیر، نحوه تمیز نمودن آشغال‌های موجود بر روی شبکه آشغالگیر توسط چنگک دستی انجام می‌شود. به این دلیل به اینگونه آشغالگیرها، دستی گفته می‌شود. فاصله بین میله‌ها در آشغالگیر درشت بین (۴۰-۱۰۰) میلیمتر و در آشغالگیرهای ریز بین (۱۰-۳۰) میلیمتر در نظر گرفته می‌شود. برای ایجاد سطح تماس بیشتر این آشغالگیرها را با زاویه ۳۰ تا ۴۵ درجه نسبت به افق نصب می‌کنند.

آشغالگیر مکانیکی

در بیشتر موارد و در تمامی تصفیه‌خانه‌ها وجود یک دستگاه آشغالگیر مکانیکی الزامی می‌باشد. این دسته از آشغالگیرها نیز بر حسب فاصله میله‌هایشان از یکدیگر به دو دسته ریز و درشت (Fine & Course) تقسیم می‌شوند.

زاویه استقرار این گونه آشغالگیرها در کانال سیال (آب و یا فاضلاب) معمولاً بین ۴۵ -۶۰ درجه می‌باشد. میزان حذف مواد معلق در این گونه آشغالگیرها بین (۲-۳) میلی‌گرم در لیتر و حذف BOD بین (۳-۷) میلی‌گرم در لیتر در نظر گرفته می‌شود. سرعت عبوری فاضلابی بین (۰٫۳- ۰٫۹) متر در ثانیه باید در نظر گرفته شود. آشغالگیر مکانیکی بایستی مجهز به سیستم اندازه‌گیری سطح کانال باشد تا عملکرد دستگاه را بر اساس افزایش سطح کانال انجام دهد در آشغالگیرهای مکانیکی، شبکه آشغالگیر توسط یک بازوی مکانیکی که از یک  سوییچ در بالادست آشغالگیر فرمان می‌گیرد، تمیز می‌شود.

در آشغالگیرهای مکانیکی کلیه عملیات بصورت ماشینی انجام می‌شود و می‌تواند شامل موارد ذیل باشد:

1. جمع آوری آشغال

2. انتقال آشغال به بیرون از کانال

3. انتقال آشغال به داخل گاری و یا سبد

4. سیستم شستشوی آشغال‌ها

5. آشغال خردکن

6. بسته‌بندی آشغال‌های خرد شده